2030 AGENDA

 

2015eko irailaren 25ean, Nazio Batuen Erakundearen Batzar Nagusiak aho batez onartu zuen Garapen Jasangarrirako 2030 Agenda. Ekintza-plan unibertsal, integral eta eraldatzaile bat da, helburutzat duena giza garapena bultzatzea gizarte, ekonomia eta ingurumenaren alorretan.

Garapen Jasangarrirako 2030 Agendak berriro heltzen die 2000-2015 garairako ezarritako Milurtekoko Garapen Helburuei, eta bultzada berri bat ematen dio Garapen Jasangarriaren 17 Helburuak lortzeko ekimenari. Helburu horiek gizateriarentzat eta planetarentzat garrantzi kritikoa duten bost esferatan biltzen dira (pertsonak, planeta, bakea, oparotasuna eta lankidetza), misio argi bat bete behar dute, eta “inor atzean geratzen ez dela” bermatu behar dute. Ildo horretan, tokiko erakundeak eta tokiko politika publikoen ekarpena funtsezkoa da mugarriak lortzeko.

Hori dela eta, Amezketako Udalak 2021ean bere Tokiko 2030 Agenda Plana burutzeko prozesua hasi zuen, sorkuntza kolektiboan oinarrituz, hausnarketa partekaturako eta Planaren diseinu parte-hartzailerako espazioak erraztuz. Honela, udal teknikari eta ordezkariek Planaren pauso guztietan parte-hartzea ziurtatu da, hurrengo urteetan udal-ekintza planifikatzeko erreferentziatzat har dezaketen plana modu partekatuan eraikiz. Eta, behin prozesu hori amaituta, Amezketako Udalak, 2022ko ekainaren 30ean eginiko Udalbatzarrean eta aho batez, Amezketako Tokiko 2030 Agenda Planari onespena eman zion.

ZER DA 2030 AGENDA?

2015eko irailaren 25ean Nazio Batzuen Batzar Nagusiak “Gure mundua eraldatzea: Garapen Iraunkorrerako 2030 Agenda” izeneko dokumentua onartu zuen. Garapen iraunkorra (“garapen jasangarria” bezala erabilia) herritarren ongizatea, naturaren zaintza eta garapen ekonomikoaren arteko oreka bilatzen duen garapen-eredua da. Era honetan, mundu mailan garapen eredu iraunkor baten alde lan egiteko konpromisoa hartu zuten herrialde ezberdinek eta 2030 urterako Garapen Iraunkorraren 17 Helburuak betetzeko bide-orria onartu zuten. Helburu horien bidez Nazio Batuen Erakundeak “inor atzean geratzen ez dela” bermatu nahi du. 17 helburuak honako 5 esferetan biltzen dira:

 

Munduan bizi garen biztanleen erdia baino gehiago herri edo hirietan bizi gara eta, adituen arabera, 2050 urterako munduko biztanleen 2/3tik gora hirietan biziko dela aurreikusten da. Hori dela eta, garapen iraunkorraren aldeko borroka hirietan irabazi edo galtzen dela adierazi izan dute adituek. Izan ere, herriak eta hiriak bertako biztanleen eguneroko bizitza garatzen den espazioa izateaz gain, herritarren bizi kalitateari, osasunari eta ingurumenari inpaktuak eragiten dizkion eremuak dira.

Aurretik esandakoa kontuan hartuz, 2017 urtean UNESCOk (Hezkuntza, Zientzia eta Kulturarako Nazio Batuen Erakundea) Garapen Iraunkorraren Helburuak maila globaletik hurbilenekora egokitzeko gida bat argitaratu zuen. Orduz geroztik, maila ezberdinetako gobernu eta eragile askok (estatu mailakoak, erkidego mailakoak, udalak, garapen iraunkorraren alde sortutako enpresen aliantzak, …) 2030 Agenda globala euren errealitatera egokitzeko aurrerapausoak eman dituzte, tokian tokiko Agendak onartuz.

Informazio gehiago: https://www.un.org/sustainabledevelopment/es/sustainable-development-goals/

EUSKADIKO 2030 AGENDA

Lurraldearen garapen iraunkorraren aldeko lehen estrategia 2002 urtean onartu zuen Eusko Jaurlaritzak, ondoren, 4-5 urteko iraupena duten ingurumen-esparru programen bidez aurrera eraman izan dena. Hala eta guztiz ere, 2002 urtean onartutako estrategiak, batez ere, ingurumena zuen ardatz eta ez horrenbeste garapen iraunkorraren alderdi soziala eta ekonomikoa. Hori dela eta, 2015 urtean Nazio Batuen Erakundeak onartutako Garapen Iraunkorrerako 2030 Agendak sortutako aukera baliatuz, 2018 urtean Eusko Jaurlaritzako Lehendakaritzak “Basque Country 2030 Agenda” estrategia onartu zuen, garapen iraunkorraren alde indarrak batzea eta gure lurraldearen konpromisoa mundu-mailan erakustea bilatzen duena. Bertan jasotzen da Eusko Jaurlaritza bat datorrela Nazio Batuen Erakundeak munduaz duen ikuspegiarekin: “Pertsonengan zentratutako mundu bat, planetaren babesarekin eta bizikidetza baketsuarekin konprometitutakoa, aliantza- edo itun-eredu baten bitartez oparotasuna lortzeko gaitasuna duena.”.

Lurralde mailatik udalerri mailara jaitsiz, EAEko zenbait udal hasiak dira 2030 Agenda euren errealitatera egokitzeko lanketa estrategikoa burutzen. Aipatu lanketa errazteko asmoz, Eusko Jaurlaritzak baliabide ezberdinak jartzen ditu udalen esku; hala nola, 2030 Agenda tokiko mailan ezartzeko gida, interesa duten udalei zuzendutako eskualde mailako gogoeta egiteko lan-taldeak osatzea, eta abar. Udalez gain, bestelako eragileek ere zeresan handia dute Garapen Iraunkorrerako Helburuen ezarpenean eta horien artean aipa daitezke, esaterako, unibertsitateak, enpresak eta elkarteak. Eta, nola ez, herritarrek ere bai.

Informazio gehiago: https://www.euskadi.eus/eusko-jaurlaritza/-/2030-agenda/

 

AMEZKETAKO TOKIKO 2030 AGENDA PLANA

2030 Agenda lortzea tokiko gobernuen parte-hartze aktiboaren mende dago neurri handi batean; izan ere, Garapen Jasangarriko Helburu guztietan (GIH) tokiko eta udaleko esparruko eskumenekin eta erantzukizunekin lotutako xedeak dituzte, batez ere oinarrizko zerbitzuak ematean eta lurralde-garapen endogenoa, inklusiboa eta iraunkorra sustatzean. Planetan eta gure lurraldean garapen jasangarria eraikitzeko erronka global eta lokal gehienak tokiko maila garapen bihurtzetik eta garapenetik igarotzen dira. Lurraldearen ikuspegiak eta behetik gorakoak aurrekaririk gabeko garrantzia hartzen dute 2030 Agendaren ezarpena eta kokapena bizkortzeko.

Horretarako, beharrezkoa da udalerri bakoitzerako plangintza espezifiko bat egitea, garapen jasangarriko helburu horiei erantzuteko, eta tokiko eskala egokia izatea GJHen garapenari ekiteko. Horrela, 2021eko uztailean hasita, Amezketako Udaleko kargu publikoak eta udal langileak lanean egon dira Agenda 2030 Tokiko plana zehazten eta lantzen.

Gainera, Udalsarea 2030ko kide den aldetik, Amezketako Udalak badu aldez aurreko ibilbide bat tokiko jasangarritasunari dagokionez, eta horrek kapital garrantzitsua ematen digu Tokiko 2030 Agenda hurrengo hamarkadarako gure gobernantza-eredua definituko duen ibilbide-orri gisa jorratzeko abiapuntu gisa.
2030 Agendak udal-politika markatzeko neurri batzuk biltzen ditu, horiek guztiak 18 GJHekin lerrokatuta daude, gerora amezketarren bizitzan eragina izango dutenak, eta plangintza-tresnak dira, eta ez xedapen orokorrekoak. Plana onartu ez ezik, ekintza zehatzekin “Ekintza plana” onartuko da.

 

AMEZKETAKO 2030 TOKIKO AGENDA PLANA EKINTZA PLANA

AMEZKETAKO 2030 TOKIKO AGENDA PLANA EGOERAREN ANALISIA

Amezketako Udala : Fernando Amezketarraren plaza z/g. 20268 Amezketa
Tel: 943.65.31.89 | DIR3: L01200087 | udala@amezketa.eus

© 2018 Amezketako udala.